با گذشت یک روز از اعلام رسمی افزایش قیمت ۳۰ درصدی هزینه خدمات اینترنت در ایران و با انتشار قیمت بسته‌های اینترنتی، رسانه‌ها اعلام کرده‌اند این گرانی از مرز مصوب ۳۰ درصد عبور کرده و گاه تا سه برابر قیمت قبل رسیده است.
باشگاه خبرنگاران جوان با انتشار تصویر قیمت جدید بسته‌های اینترنت اعلام کرده درحالی‌که سازمان تنظیم مقررات مجوز افزایش ۳۰ درصدی قیمت اینترنت را صادر کرده است، برخی شرکت‌های مخابراتی در بسته‌های جدید بلندمدت خود قیمت را از هر گیگابایت دو هزار تومان به شش هزار تومان تغییر داده‌اند.
همچنین برای برخی شرکت‌های مخابراتی در شرایطی نرخ مصوب افزایش ۳۰ درصدی ظاهرا رعایت شده است که با حذف بسته‌های بلندمدت، به نحو دیگری مشتریان نقره‌داغ شده‌اند.
در حال حاضر قیمت بسته پرمصرف هفت گیگابایتی ۳۰ روزه همراه اول و ایرانسل از ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان به ۳۸ هزار تومان افزایش یافته که نشان‌دهنده افزایشی ۳۴ درصدی است. میزان حجمی که در صورت استفاده از فیلترشکن و رسانه‌های اجتماعی، نیاز مصرف‌کنندگان را تامین نمی‌کند و در طی ماه یک تا چند بار، بسته به میزان مصرف، نیاز به تمدید مجدد دارد.
اما واکنش دولت به حذف بسته‌های بلندمدت طبق رویه سابق است. مسئولان وزارت ارتباطات درعین‌حال که این موضوع را تخلف دانسته و مدعی شده‌اند شرکت‌های مخابراتی باید بسته‌های پیشین را به سرویس خدمات خود بازگردانند، اقدام جدی دراین‌باره انجام نداده‌اند.
به نظر می‌رسد وزارت ارتباطات یا قدرت کنترل شرکت‌های ارتباطات مخابراتی را ندارد یا در عمل افزایش چند برابری قیمت اینترنت طبق هماهنگی این شرکت‌ها با وزارت ارتباطات اتفاق افتاده است.
گرانی بسته‌های اینترنت اعتراض تعدادی از نمایندگان مجلس را نیز به همراه داشته است. این افراد گرانی اینترنت را در تضاد با وعده مشهور ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ که دولت خود را ملزم به ارائه اینترنت ارزان کرد دانسته‌اند.
ابراهیم رئیسی و وزارت ارتباطات طی دو سال گذشته در واکنش به نارضایتی مردم از شرایط اینترنت کشور، بارها تاکید کرده‌اند هدف دولت دسترسی همه ایرانیان به اینترنتی ارزان و با کیفیت بالا است.
جلال رشیدی کوچی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور، این اقدام را باهدف کاهش مشارکت در انتخابات مجلس دانسته و تاکید کرده است: «افزایش ۳۰ درصد تعرفه اینترنت فیلتر شده در آستانه انتخابات را به همه کسانی که به دنبال افزایش نارضایتی و کاهش مشارکت مردم هستند تبریک عرض می‌کنم.»
اما نکته مهم این است که افزایش قیمت‌ها تنها چند روز پس از دستور ابراهیم رئیسی مبنی بر رسیدگی به مشکلات اینترنت در ایران رخ داده است. رئیسی یکم دی‌ماه در مراسم افتتاح پروژه بزرگ فیبر نوری استان گلستان با انتقاد از شرایط اینترنت گفته بود: «توصیه‌ام به وزیر ارتباطات این است که جوان‌ها را دریابید و گلایه‌هایشان برای توسعه بستر و سرعت اینترنت را مرتفع کنید.»
هرچند رئیسی سال ۱۴۰۱ نیز در چند نوبت مدعی شده بود دستور رفع مشکلات ناشی از اختلال در شبکه اینترنت و افزایش سرعت اینترنت را داده است، اما در عمل آنچه اتفاق افتاد خلاف وعده و دستورهای او بود.
تیرماه سال جاری نیز معاون حقوقی و امور مجلس مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرد به سبب نارضایتی کاربران از نحوه استفاده از اینترنت، ابراهیم رئیسی دستور تشکیل کارگروهی برای رسیدگی به «گلایه‌های مردم درباره کندی اینترنت» را صادر کرده است.
نمایشی که به نظر می‌رسد در راستای مهیا ساختن جامعه برای افزایش قیمت خدمات اینترنت بوده است، چرا که تصمیم وزارت ارتباطات مبنی بر مجوز گران‌شدن اینترنت پس از آن صادر شد که به گفته زارع‌پور، وزیر ارتباطات، شرکت‌های مخابراتی طی نامه‌ای به رئیسی اعلام کردند برای رفع مشکلات و افزایش سرعت به اصلاح قیمت‌ها نیاز دارند.
زارع‌پور همچنین در هنگام اعلام خبر افزایش قیمت‌ها گفته بود شرط افزایش قیمت ۳۰ درصدی افزایش سرعت ۳۰ درصدی از سوی این شرکت‌ها است. شرطی که دست‌کم باگذشت ۲۴ ساعت از افزایش قیمت‌ها عملی نشده است و کاربران از تداوم اختلال در شبکه اینترنت خبر می‌دهند.
وزیر ارتباطات نیز مشخص نکرده است برای افزایش سرعت چه میزان زمان برای شرکت‌های مخابراتی مشخص شده است و در صورت رفع‌نشدن مشکلات اینترنت و باقی‌ماندن سرعت در محدوده فعلی، آیا قیمت بسته‌های اینترنت به قبل باز می‌گردند؟
برخی رسانه‌های نزدیک به دولت با انتقاد از افزایش قیمت اینترنت، طی گزارش‌هایی تاکید کرده‌اند که این اقدام در آستانه انتخابات مجلس می‌تواند موجب سرخوردگی جوانان حامی دولت شود. مسئله‌ای که چالش اصلی دولت نیز بوده است، چرا که بر خلاف دیگر حوزه‌ها این بار حتی نزدیک‌ترین چهره‌ها به دولت و حامیان سرسخت آن نیز به منتقدان تصمیم اخیر وزارت ارتباطات بدل شده‌اند.
جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از این تصمیم گفته است: «این روزها اینترنت برای مردم از نان شب هم واجب‌تر و بسیاری از امور زندگی مردم به این فناوری گره خورده است.»
احسان بداغی، فعال رسانه‌ای، نیز با اشاره به ادعای وزیر ارتباطات مبنی بر مشکلات مالی شرکت‌های مخابراتی برای ارائه خدمات بهتر که دلیل اصلی گرانی قیمت اینترنت اعلام شده، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «بهانه افزایش قیمت اینترنت، مشکلات اقتصادی اپراتورها بود. اما همراه اول هم‌زمان فقط در یک فقره ۱۸ میلیون یورو به شرکت پرتو آبی ابتکار نوین پرداخته و اطلاعات آن را مخفی کرده است. صاحب شرکت کیست؟ حسن فیروزآبادی، فرزند دبیر شورای‌عالی فضای مجازی.»
کارشناسان و منتقدان اعتقاد دارند برای دولت مسئله گرانی قیمت اینترنت تنها اقتصادی نیست و با توجه به افزایش چشمگیر استفاده کاربران از فیلترشکن برای دسترسی به رسانه‌های اجتماعی فیلترشده، یکی از اهداف وزارت ارتباطات بالا بردن هزینه دسترسی به اینترنت جهانی است، به‌ویژه آنکه برای اقشار کم‌درآمد این افزایش قیمت در کنار هزینه‌های استفاده از فیلترشکن به یکی از مهم‌ترین هزینه‌های سبد خانوار بدل شده است.
همچنین به نظر عده‌ای، دولت تلاش می‌کند با گرانی اینترنت هزینه‌های لازم برای توسعه فیلترینگ در ایران را از جیب خود مردم تامین کند.
اما باتوجه‌به این مسئله که بسیاری از خدمات برخط دولت از قبیل شبکه آموزشی و بانکی و حمل‌و‌نقل بر بستر اینترنت است، این موضوع حتی برای بخش‌هایی از جامعه که از رسانه‌های اجتماعی فیلترشده استفاده نمی‌کنند بار مالی اضافه‌ای دارد.
به‌این‌ترتیب، دومینوی تصمیم‌های بحران‌ساز اقتصادی دولت ابراهیم رئیسی در حالی برای سال ۱۴۰۲ به ایستگاه پایانی نزدیک شده است که عموم مردم اعتقاد دارند در شرایط فعلی سفره معیشت و سطح زندگی در ایران مهم‌ترین قربانیان وضع موجود محسوب می‌شوند
